A.TR belgesi Avrupa Topluluğu ile Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasına istinaden, Avrupa   Topluluğu’na   dahil,  A  bendinde   listesi   verilen   ülkelerle   aramızdaki ticarette,  serbest  dolaşımda  bulunan  eşya (Türkiye  veya topluluk  menşeli  olan veya  üçüncü  ülke  menşeli  olup  Türkiye  veya  toplulukta  ithal  işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış eşya) için, ihracatçı firma tarafından düzenlenen belgedir. Avrupa Topluluğu ülkelerine sanayi ürünü ve işlenmiş tarım ürünleri ihracatı için kullanılır. İhracatçı firmanın bağlı bulunduğu Ticaret veya Sanayi Odası tarafından tasdiklenip, Gümrük İdaresince vize edilir.

Malların menşei önemli olmayıp malların serbest dolaşımda olması esastır. Avrupa Birliği'ne yapılan ihracatta, Katma Protokol gereğince malların gümrük muafiyetinden yararlanabilmesi için "A.TR Dolaşım Belgesi" nin ihracatçı ülke yetkilileri tarafından düzenlenerek gümrük idarelerince vize edilmesi gerekir. A.TR Dolaşım Belgesi, İhracatçı ülke gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren dört ay içerisinde ithalatçı ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir.

A.TR   Dolaşım   Belgesi,   Türkiye'den   Topluluğa   veya   Topluluktan   Türkiye'ye doğrudan nakledilen eşya için düzenlenir. Üçüncü ülkelerden geçmek veya bu ülkelerde aktarma işlemine tabi tutulmakla beraber, bu ülkelerden geçişi veya aktarma  işlemi  Türkiye  veya  Toplulukta  düzenlenen  tek  bir  taşıma  belgesi kapsamına giren eşya da doğrudan nakledilmiş sayılır.

Topluluk ile gerçekleştirilen Gümrük Birliği sanayi ürünlerini içermektedir. Bununla birlikte, büyük bir çoğunluğunu  gıda sanayii ürünlerinin oluşturduğu  ve işlenmiş tarım ürünleri olarak nitelendirilen bir grup ürün de Gümrük Birliği kapsamında yer almaktadır. Öte yandan domates salçası, meyve ve sebze konserveleri, meyve suları, peynir, dondurulmuş ve kurutulmuş her türlü gıda maddeleri, et ürünleri Topluluk tarafından tarım ürünü olarak mütalaa edildiğinden, söz konusu ürünler Gümrük Birliği’ne dahil olmamaktadır. Bu ürünlerin ticaretinde, tercihli rejimden yararlanılabilmesi için, menşe statüsünü belgelemek üzere EUR.1 Dolaşım Sertifikası düzenlenmesi gerekmektedir.

A.  Düzenlendiği Ülkeler

- Almanya

- Avusturya

- Belçika

- Bulgaristan

- Çek Cumhuriyeti

- Danimarka

- Estonya

- Finlandiya

- Fransa

- Hırvatistan

- Hollanda

- İngiltere

- İrlanda

- İspanya

- İsveç

- İtalya

- Letonya

- Litvanya

- Lüksemburg

- Macaristan

- Malta

- Polonya

- Portekiz

- Romanya

- Slovakya

- Slovenya

- Yunanistan

B.  Düzenlenme Şekli

İhracatçılar  veya  gümrük  beyannamelerini  imzalamakla  yetkili  temsilcileri,  bu dolaşım belgesini, belgenin arka  sayfasında yazılı kurallara uygun olarak ve aşağıdaki noktaları dikkate alarak doldururlar;

a)  Dolaşım belgeleri yazı makinası veya el yazısı ile doldurulur.

b)  El yazısı ile doldurulduğu zaman mürekkepli kalem ve büyük matbaa harfleri kullanılmalıdır.

c) Belge üzerinde silinti ve ilaveler bulunmamalı; düzeltmeler yanlışların üzeri çizilmek  ve  gerekirse  doğruları  yazılmak  suretiyle  yapılmalıdır.  Bu  şekilde yapılan bütün düzeltmelerin belgeyi düzenleyen tarafından imzalanması ve Gümrük İdaresince tasdik edilmesi gerekir.

d) Düzenlenen belgede 10. kutuda belirtilen her maddeye, 9. kutuda bir sıra numarası verilir ve son kaydın hemen altına sonradan ilave yapılmamasını sağlamak üzere yatay bir çizgi çekilerek doldurulmayan kısımlar çapraz bir çizgiyle iptal edilir.

e) Dolaşım belgelerinde kayıtlı eşyaların, tanınmalarına olanak verecek yeterli kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüte yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilmesi zorunludur. Bu gereği  yerine  getirmeyen  ihracatçıların  düzenledikleri  belge,  Gümrük İdaresince vize edilmez.

f)   İhracatçılar    veya    gümrük    beyannamesini    imzalamakla    yetkili    kanuni temsilcileri,  dolaşım  belgesinde  kayıtlı  eşyanın,  Türkiye  menşeli  olduğuna veya Türkiye'de serbest dolaşımda bulunduğuna dair tevsik edici tüm bilgi ve belgeleri de dolaşım belgesi ile birlikte Odalara vermekle yükümlüdür.

g)  Serbest  Bölgelerde yerleşik firmalar için 5. kutuya (İhraç Ülkesi) yalnızca

“TURKEY” yazılır.

A.TR DOLAŞIM BELGESİNİN DOLDURULMASI (Hane Açıklamaları)

1. no.lu hane İhracatçı firmanın tescilli ünvanı, açık adresi ve ülkesi;

2. no.lu hane Doldurulması zorunlu değildir. Taşıma belgesinin tarihi ve numarası;

3. no.lu hane İthalatçı firma'nın resmi kayıtlı ünvanı, İthalatçı firma'nın açık adresi ve ülkesi yazılır.

5 no.lu hane Malın hangi ülkeden ihraç edileceği ülke (TÜRKİYE);

6 no.lu hane Varış ülkesi. Bu haneye yazılacak ülke mutlaka AB ülkelerinden biri olmalıdır.

7 no.lu hane Taşımaya ilişkin bilgiler.(TIR, uçak, gemi vb);

8 no.lu hane Odamız tarafından doldurulacak ve mühürlenecek sütundur.

Yeşil menevişli ve Odamızda kalacak bir nüshası boş bırakılmak kaydıyla diğer üç nüshaya mühür vurulur ve Odamızdaki imzaya yetkili kişi tarafından imzalanır. Bu sütuna ayrıca İngilizce olmak kaydıyla tasdik tarihini belirten tarih kaşesi de vurulur.

9 no.lu hane İhracata konu malların sıra numarası;

10 no.lu hane İhracata konu malların ad, marka, cins, koli vb. bilgileri;

11 no.lu hane İhracata konu malların brüt ağırlığı;

12 no.lu hane Gümrük İdaresi tarafından doldurulup vizelenir.

13 no.lu hane İhracatçı firmanın kaşesi ve firma yetkilisinin imzası ile evrakın doldurulma tarihi yazılır.

C. Ticaret ve Sanayi Odalarınca Yapılacak Tasdik İşlemleri

İhracatçılar veya gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcileri tarafından A.TR Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak doldurulan ve kaşelenip imza  edilen  dolaşım  belgeleri,  Türkçe  faturanın   kaşelenip   imzalanmış   bir fotokopisi  ve Ek 2’de örneği verilen bir dilekçe ile birlikte Odalara verilir. İhracatçı ve imalatçı firmalar farklı ise imalatçı faturasının fotokopisi de dilekçeye eklenir.

Odalar bu belgelerin kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını  kontrol edip, gerekiyorsa belgede kayıtlı eşyanın Türkiye'de serbest dolaşım halinde bulunduğu hususunda tevsik edici diğer bilgi ve belgeleri de inceleyerek gerekli işlemleri tamamlar.

Belgelere ilişkin kontroller tamamlandıktan sonra, yeşil renkli ilk nüsha hariç diğer nüshalar sorumlu memur tarafından imza ve Odaya ait mühürle tasdik edilir. Biri beyaz  üzerine  yeşil  zeminli,  dördü  beyaz  olan  beş  nüshalık  takım  halindeki dolaşım  belgesinin  beyaz  renkli  nüshalardan  biri,  fatura  fotokopisi,  dilekçe  ve varsa diğer tevsik edici dokümanlar Odada alıkonulur. Sertifikanın diğer nüshaları, ihraç  işleminin  yapılacağı  Gümrük  İdaresine  vize  ettirilmek  üzere  ihracatçıya verilir.

Odalar, ihraç belgeleri ve dolaşım belgelerinden üçüncü ülkelere gönderileceği anlaşılan eşya için A.TR Dolaşım Belgesi tanzim edemez.

D. A.TR Dolaşım Belgesinin Gümrük İdaresince Vize Edilmesi

Dolaşım Belgelerinin gümrük idarelerince vize edilmesi bizzat ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından  talep  edilir.  Yetkili  olmayan  kişiler  tarafından  yapılan  vize  talepleri gümrük idarelerince kabul edilmez.

Gümrük idareleri vize edilmek üzere ihracatçılar tarafından ibraz olunan dolaşım belgelerinin  doğruluğunu  kontrol  eder  ve  gerek  görürlerse  dolaşım  belgesinde kayıtlı eşyanın muayenesini yapar.

Gümrük idareleri bu kontrolleri yaparken;

a)  Dolaşım  belgelerinin  A.TR  Yönetmeliği  hükümlerine  uygun  olup  olmadığını incelemek;

b)  İhraç    konusu     eşyanın     cins,    nevi,     nitelik     ve    miktar    itibariyle     dolaşım belgesindeki kayıtlara uygun olup olmadığını tespit etmek;

c)  İhraç   konusu   eşyanın   Türkiye'de   serbest   dolaşım   durumunda   bulunup bulunmadığını belirlemek;

d)  Eşyaya   ait  ihraç  belgeleri   yanında   nakliyeciler   tarafından   verilen  (kara,

demiryolu,   deniz   ve   havayolu   ile   yapılan   taşımalar   dahil)   konişmento, manifesto veya yük senetlerini de incelemek;

e)  İhraç konusu eşyayı Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek suretiyle işlem ifa eder.

Gümrük  vizesine  ayrılmış  olan bölümün  doğru ve eksiksiz  olarak doldurulması şarttır.  Yanlış  veya  eksik  olarak  yapılan  vize  işlemi  belgeyi  geçersiz  kılar  ve sonradan kontrol sebeplerinden birini teşkil eder. Gümrük idareleri vizeye ayrılmış olan bölüme gümrük beyannamesinin tarih ve sayısı ile Gümrük İdaresinin adını kaydederek, idarenin okunabilir damgasını tatbik eder. Belge üzerine vize işlemini yapan  gümrük  görevlisinin  adı,  soyadı,  sicil  numarası  yazılarak  tarih  ve  imza atmak suretiyle vize işlemi tamamlanır.

Gümrük idareleri, kendilerine ibraz edilen ihracat evrakından veya dolaşım belgelerinden üçüncü ülkelere gönderileceği anlaşılan eşya için A.TR Dolaşım Belgesi vize edemez.

Gümrük  idareleri,  fiili  ihracatın  gerçekleşmesinden  sonra  dolaşım  belgelerinin yeşil renkte zemini olan ilk nüshalarını ihracatçıya verir, beyaz renkli nüshalardan birini Gümrük İdaresinde alıkoyar ve diğer iki nüshayı, fiili ihracatı takibeden ilk iş günü içinde ilgili Odaya gönderir.

E.  Oda  Tarafından Tasdik  Edilen  Bir  A.TR  Belgesinin  Değiştirilmesi  veya

Belgenin İptali

Tasdik edilen bir A.TR Dolaşım Belgesinin değiştirilmesi/iptali, bu değiştirme/iptal işleminin eşya ihraç edilmeden önce yapılması şartıyla mümkündür.

Dolaşım belgelerinin değiştirilmesi talebi, belgeyi düzenleyen Oda tarafından incelenir.  Cins,  nevi,  nitelik  ve  miktar  açısından,  kayıtlı  eşyanın  ilk  belgedeki eşyaya tamamen uygun bulunduğu saptandıktan sonra yeni belgenin tasdik işlemi yapılır.

İptal edilen bir belgenin tüm nüshaları, firma tarafından Odaya iade edilir.

F.  A.TR Dolaşım Belgelerinin Eşyanın  İhracından Sonra Verilmesi

Eşyanın  ihracı sırasında  unutulma,  yanlışlık,  ihmal  veya özel şartlar  nedeniyle A.TR  Dolaşım  Belgesi  düzenlenmediği  hallerde,  eşyanın  ihracından  sonra  da A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir.

A.TR Dolaşım Belgesinin verilmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatçı ülke Gümrük İdaresince  kabul  edilmemiş  olduğunun  ilgili  Oda  ve  Gümrük  İdarelerine  ispat edilmesi halinde de dolaşım belgesi sonradan düzenlenebilir.

Bu durumda ihracatçı:

a)  Çıkış  işleminin  yapıldığı  Gümrük  İdaresinin  adını,  gümrük  beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek bağlı bulunduğu Odaya yazılı talepte bulunur.

b)  Sözkonusu eşya için ihraç sırasında A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmediğini

veya  A.TR  Dolaşım  Belgesinin  ithalatçı  ülke  Gümrük  İdaresince  "teknik nedenlerle" kabul edilmediğini sebepleriyle birlikte bu yazıda beyan eder.

c)  Usulüne uygun olarak doldurulmuş  A.TR Dolaşım Belgesini kaşeleyip, imza edip talep yazısına ekler.

İhracattan   sonra   verilen   A.TR   Dolaşım   Belgelerinin   -   orjinal   dahil   -   tüm

nüshalarının "Gözlemler" bölümüne tasdiği yapan Oda tarafından "SONRADAN VERİLMİŞTİR" damgası vurulur.

G. İkinci Nüsha Dolaşım Belgesi Düzenlenmesi

A.TR Dolaşım Belgesinin çalınması, kayıp veya zayi edilmesi halinde, ihracatçı, bağlı  olduğu  Odaya  bir  dilekçe  ile  başvurarak  dolaşım  belgesinin  ikinci  bir nüshasının  tasdik  edilmesini  isteyebilir.  Dilekçede  ilk  dolaşım  belgesinin numarası, odaya tasdik ettirildiği tarih ve ikinci nüshanın düzenlenme gerekçesi belirtilir.

Oda, tamamen  ilk belgeye uygun olarak doldurulan  ikinci nüsha belgeyi tasdik eder. Bu şekilde düzenlenen ikinci nüsha dolaşım belgelerinin - orjinal dahil - tüm nüshalarının "Gözlemler" bölümüne “İKİNCİ NÜSHA” damgası vurulur.

Gümrük  İdareleri,  ihracatçı  tarafından  ibraz  edilen  ikinci  nüsha  belgeyi, kendilerinde bulunan ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait dolaşım belgesiyle karşılaştırıp, ikinci nüshasının doğruluğunu saptadıktan sonra, vize işlemini yapar. Ancak gümrük vizesi bölümüne ilk dolaşım belgesinin vize tarihi ve seri numarası yazılır.

H. Dolaşım Belgelerinin İbraz Süreleri ve İbraz Sürelerinin Uzatılması

a)  A.TR  Dolaşım  Belgesinin,  ihracatçı  ülke  Gümrük  İdaresince  vize  edildiği tarihten  itibaren  dört  ay  içerisinde  ithalatçı  ülke  Gümrük  İdaresine  ibraz edilmesi gerekir.

b)  A.TR  Dolaşım  Belgesi,  beklenmeyen  durumlardan  kaynaklanan  sebeplerin

mevcudiyeti   halinde  (a)  bendinde  belirtilen  sürenin  bitiminden   sonra  da

Gümrük İdaresince kabul edilir.

c)  Dolaşım belgesinin ibrazının geciktiği diğer durumlarda, eşyanın süresi içinde ilgili gümrüğe arz edilmiş olması şartıyla A.TR Dolaşım Belgesi kabul edilebilir.

d) "SONRADAN VERİLMİŞTİR" kaydını taşıyan A.TR Dolaşım Belgelerinin de, ihracatçı  Gümrük  İdaresinin  vize  tarihinden  itibaren  4  ay  içinde  ithalatçı Gümrük İdaresine ibrazı zorunludur.

4- A.TR DOLAŞIM BELGESİNİN ONAYI İÇİN İSTENEN BELGELER

- Taahhütname

- İhracat firmasının Türkçe ticari faturası. Fatura Maliye Bakanlığı onaylı veya Noter tasdikli olmak zorundadır.

- Türk menşeli olmayan mallar için malın menşeini gösterir Gümrük Giriş Beyannamesi fotokopisi, 3. Ülke menşeli mallarda Gümrük vergisinin ödendiğine ilişkin Gümrük Vezne Alındısı

İKİNCİ NÜSHA (DUPLICATE) A.TR DOLAŞIM BELGESİ

A.TR Dolaşım belgesinin çalınması,kayıp veya zayi edilmesi halinde düzenlenir.

- Duplicate dilekçesi

- İlk düzenlenen ve Odamızca onaylanan A.TR Dolaşım Belgesinin bir kopyası

- Gümrük Çıkış Beyannamesi fotokopisi

- İhracat faturası eklenerek başvuru yapılır.

İkinci nüsha olarak düzenlenen dolaşım belgesinin gözlemler bölümünde İKİNCİ NÜSHADIR anlamına gelen DUPLICATE kaşesi basılır. İlk düzenlenen A.TR Dolaşım Belgesinin tarih ve Seri no.su yazılır.

İkinci nüsha Dolaşım Belgesinin 12 nolu sütununda yer alan gümrük vizesi bölümüne ilk dolaşım belgesinin vize tarihi ve seri numarası yazılır, yeni tarih ve numara verilmez. Bu nedenle ilk dolaşım belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren hüküm ifade eder.

Duplicate kaydını taşıyan A.TR Dolaşım Belgesinin ihracatçı gümrük idaresinin vize tarihinden itibaren 4 ay içinde ithalatçı gümrük idaresine ibrazı zorunludur.

SONRADAN VERİLEN A.TR DOLAŞIM BELGESİ

Eşyanın ihracı sırasında unutulma, yanlışlık, ihmal veya özel şartlar nedeniyle A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmediği hallerde, eşyanın ihracından sonra A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir.Bunun için:

- Taahhütname

- A.TR düzenlemek için gerekli yukarıda daha önce bahsi geçen tüm evrakların tevsiki zorunludur.

SORULARLA A.TR DOLAŞIM BELGESİ

· A.TR Dolaşım Belgesi nedir?

Türkiye veya Topluluk’ta serbest dolaşımda bulunan eşyanın Türkiye-Avrupa Topluluğu gümrük birliği çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip gümrük idaresince vize edilen belgedir. Yani, eşya AB üyesi ülkelerden A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde gelmez ise eşyaya 3. ülkelere uygulanan vergi oranları uygulanır.

Bu belge, Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasındaki sanayi ürünleri ve işlenmiş tarım ürünleri ticaretinde kullanılan, eşyanın Türkiye ve Toplulukta serbest dolaşımda olduğunu gösteren ve o eşyanın tercihli rejimden

· A.TR Dolaşım Belgelerine ilişkin yürürlükteki mevzuat nedir?

A.TR Dolaşım Belgelerine ilişkin hükümler 03.09.2002 tarihli ve 24865 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2002/4616 sayılı “Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar” ile düzenlenmiştir.

· A.TR Dolaşım Belgesi eşyanın KDV’den de muaf olmasını sağlar mı?

A.TR Dolaşım Belgesi eşyanın gümrük vergisinden muaf tutulmasını sağlamakta olup, eşyaya ait KDV tahsil edilmektedir. Bu durumda, KDV matrahı eşyanın CIF kıymetidir.

· Hangi eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesi gerekmemektedir?

İlgili mevzuat uyarınca yolcu beraberi eşya ve posta gönderileri kapsamındaki eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesi gerekmemektedir.

· “Serbest Dolaşımdaki Eşya” nedir?

Tümüyle Türkiye veya Topluluk’ta elde edilmiş olan ya da tamamı veya bir kısmı üçüncü ülkeler menşeli olup Türkiye ya da Toplulukta ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış eşyadır.

· “Serbest Dolaşım” ve “Menşe” kavramları arasındaki fark nedir?

Her ne kadar tamamıyla Türkiye'de elde edilmiş, dolayısıyla, Türk menşeli olan eşya doğal olarak serbest dolaşımda olsa da, her Türk menşei kazanmış eşya, serbest dolaşımda olmayabilir. Örneğin, dahilde işleme rejimi kapsamında vergileri kısmen veya hiç ödenmeden ithal edilen girdilerden Türkiye'de elde edilen nihai ürün, gördüğü işçilik ve işlemler nedeniyle Türk menşeini kazanmış olsa dahi, bünyesine giren ve dahilde işleme rejimi kapsamında vergileri tahsil edilmeyen girdilere ait telafi edici vergi tahsil edilmediği sürece serbest dolaşıma girmez.

Bu itibarla, bünyesinde serbest dolaşımda olmayan yabancı girdi bulunan ürünler, ancak, tüm bu yabancı girdilerin vergilerinin ödenmiş olması şartıyla serbest dolaşıma girerler ve böylece bu ürünlerin Avrupa Topluluğuna ihracında A. TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir.

· A.TR Belgesi ile EUR.1 Belgesi arasında ne fark vardır?

A.TR Dolaşım Belgesi 2002/4616 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre Türkiye veya Topluluk’ta serbest dolaşımda bulunan eşyanın Türkiye-Avrupa Topluluğu gümrük birliği çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip gümrük idaresince vize edilen bir belgedir. A.TR Dolaşım Belgesi eşyanın serbest dolaşım durumunda olduğunu gösteren bir belge olup eşyanın menşeini göstermez.EUR.1 Dolaşım Belgesi ise eşyanın menşeini kanıtlamaya yarayan bir belgedir.

· AB’den ithal edilen eşyanın AB’ye ihracı sırasında A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi?

Eşyanın AB’den A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde ithal edilmesi halinde, bu belgeye istinaden eşyaya A.TR düzenlenebilecektir.

Ancak, AB’de serbest dolaşımda bulunan eşya ile birlikte bünyesinde 3. ülke menşeli girdi bulunduran eşyanın AB’ye ihraç edilmesi sırasında, 3. ülke menşeli girdilere ait telafi edici vergilerin ödenmesi şartıyla A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir.

· A.TR Dolaşım Belgelerinin ihracat sırasında unutulması, yanlışlık, ihmal gibi nedenlerle düzenlenmediği veya teknik nedenlerle reddedildiği durumlarda ne yapılır?

Bu durumlarda A.TR Dolaşım Belgeleri ihracat tarihinden sonra düzenlenebilmektedir. Belgenin ''Sonradan Düzenlenmesi'' “ISSUED RETROSPECTIVELY-DELIVRE A POSTERIORI “halinde gümrük idarelerince ilk düzenlendikleri tarih itibariyle değil sonradan düzenlenme tarihi itibariyle onaylanması gerekmektedir.

· A.TR Dolaşım Belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ne yapılır?

Bu durumlarda, ihracatçı Odamıza başvurarak sertifikanın ikinci bir “DUPLICATE” nüshasının düzenlenmesini talep edebilir.

Belgenin ''İkinci nüsha'' olarak düzenlenmesi halinde ilk düzenlenme tarihi itibariyle onaylanması gerekmektedir. İkinci nüsha belge ilk dolaşım belgesinin vize tarihinden itibaren geçerli sayıldığından ve dört aylık geçerlilik süreleri ilk vize edildikleri tarihten başladığından ikinci nüsha belgeler üzerine ilk dolaşım belgesinin vize tarihinin yazılması gerekmektedir.

· A.TR Dolaşım Belgeleri bir veya birden çok A.TR Dolaşım Belgesi ile değiştirilebilir mi?

Türkiye ya da Toplulukta bir gümrük idaresinin kontrolü altındaki eşyanın, tamamının ya da bir kısmının Türkiye ya da Topluluk sınırları içinde bir yere gönderilmesi amacıyla A.TR Dolaşım Belgesinin aslının bir ya da bir çok A.TR Dolaşım Belgesiyle değiştirebilmesi mümkündür.

· A.TR Dolaşım Belgeleri hangi süre içerisinde gümrük idaresine ibraz edilmelidir?

Genel kural olarak, A.TR Dolaşım Belgesinin, ihracatçı ülke gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren dört ay içerisinde ithalatçı ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir.

· A.TR Dolaşım Belgeleri düzenlenmesinde “basitleştirilmiş usul”den yararlanılabilir mi?

Müsteşarlıkça “Onaylanmış İhracatçı” yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişilere, Ticaret Odaları tarafından düzenlenip, gümrük idaresine vize işlemi için ibraz zorunluluğu olmadan, A.TR Dolaşım Belgeleri düzenleme yetkisi verilebilmektedir.

· A.TR Dolaşım Belgelerinin “sonradan kontrolü” nasıl gerçekleştirilir?

İthalatçı ülke gümrük idaresi, ihracatçı ülke gümrük idaresince verilen A.TR Dolaşım Belgelerinin gerçekliği veya eşyaya ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü ile A.TR Dolaşım Belgelerinin sonradan kontrolünü talep edebilir.

Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke gümrük idaresinin, kontrol sonucundan en geç on ay içerisinde haberdar edilmesi gerekmektedir.

· İthalatçı firmanın bulunduğu ülke ile fiilen ithalatın yapıldığı ülkenin faklı olması durumunda A.TR Dolaşım Belgesi hangi ülke dikkate alınarak düzenlenecektir?

İthalatçı firmanın bulunduğu ülke değil, doğrudan eşyanın gönderildiği ülke esas alınarak belge düzenlenmesi gerekmektedir.

· İki adet orijinal A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi?

İki adet orijinal Dolaşım Belgesi düzenlenmesi mümkün değildir. A.TR Dolaşım Belgelerinin “sonradan verilme” gibi istisnai haller hariç olmak üzere, ithalat işlemleri esnasında gümrük beyannamesi ekinde gümrük idarelerine ibraz edilmesi gerekmektedir. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar çerçevesinde ithalata ait bilgi ve belgelerin bankalarca da istenebilmesi mümkündür, ancak bu husus iki adet orijinal Dolaşım Belgesi düzenlenmesini gerektirmemektedir.

· Tasfiyelik hale gelmiş ve ihale yoluyla satılmış olan eşyaya A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi?

4458 sayılı Gümrük Kanununun 178 nci maddesine istinaden 03.01.2001 tarihli ve 24276 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tasfiye Tüzüğü”nün “Eşyanın Bedelinin Tespiti” başlıklı 6 ncı maddesinin (a) fıkrasında “Tasfiye edilebilir hale gelmiş olan eşyanın bedelinin tespitinde gümrüklenmiş değeri esas alınır…” denilmektedir. Aynı Tüzüğün “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinin (e) fıkrasında “eşyanın gümrüklenmiş değeri” ifadesi “eşyanın Gümrük Kanununun 23-31 inci maddelerine göre hesaplanacak gümrük kıymetine gümrüklerce alınan vergi, resim ve fonların eklenmesiyle bulunacak değer” şeklinde tanımlanmıştır. Bu itibarla, tasfiyelik hale gelmiş eşyanın gümrük vergileri ödenmiş ve serbest dolaşıma girmiş olduğundan mevzuata aykırı başkaca bir husus bulunmaması halinde söz konusu eşyaya A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesi mümkündür.

· A.TR Dolaşım Belgesi ile Menşe Şahadetnamesi düzenlenebilir mi?

Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği çerçevesinde eşyanın serbest dolaşım statüsünü tevsiken A.TR Dolaşım Belgesi ibraz edilmesi halinde, ithalata konu eşyanın gerçek menşeini belirleme konusunda ciddi ve somut gerekçelere dayanan tereddütlerin bulunması ve kesinlikle gerekli olması durumu saklı kalmak kaydıyla, menşe şahadetnamesi aranmamaktadır.

· A.TR Dolaşım Belgelerinin 8 no.lu gözlemler bölümüne hangi ibareler yazılabilir?

Belgenin 8 no.lu hanesine yalnızca “Sonradan Verilmiştir” ve “İkinci Nüsha” ibareleri yazılabilir. Belgenin “İkinci Nüsha” olarak düzenlenmesi halinde ilk Dolaşım Belgesinin seri no ve tarihi de 8 no.lu haneye yazılmalıdır. AB’den Türkiye’ye yapılan ihracatlarda ihracatçı ülke tarafından kullanılan basitleştirilmiş usul seçeneğine göre 8 no.lu kutuya “Basitleştirilmiş Usul” ibaresi de yazılabilmektedir.

Bu haneye “The goods are of Turkish Origin” gibi eşyanın menşeine ilişkin herhangi bir ibare yazılmaması gerekmektedir.

· “Onaylanmış Kişi” statü belgesine sahip firmanın Şubesi A.TR Dolaşım Belgesi düzenleyebilir mi?

“Onaylanmış Kişi” statü belgesine sahip firmaların aynı unvan ve sorumluluğu altındaki Şubelerince aynı yetki numarasına istinaden Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşım hakkını kazanmış eşya için Dolaşım Belgesi düzenleyebilmektedir.

· Serbest Bölgelerdeki eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi?

Serbest bölgelerden AB’ye ihraç edilmek istenilen eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmek istenilmesi halinde, Ön Statü Belgesinin gümrük idaresi ve ilgili Odaya ibraz edilmesi kaydıyla Dolaşım Belgesi düzenlenebilmektedir.

Eşyanın Türkiye’deki serbest bölgelerden Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmesi veya Türkiye’den serbest bölgeye geri gitmesi halinde eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşım hakkını kazanmış olduğunu kanıtlamak amacıyla Statü Belgesi kullanılmaktadır.

· Kullanılmış eşyanın ihracatında A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesi için gerekli belgeler temin edilemediğinde ne şekilde işlem yapılmaktadır?

Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2004/11 sayılı Genelgesine göre, A.TR Dolaşım Belgelerinin vize edilmesi için dolaşım belgesi kapsamı eşyanın temin ediliş belgeleri, üçüncü ülke menşeli girdi kullanılmış ise giriş beyannameleri, telafi edici vergi söz konusu ise tahsil edildiğine ilişkin gümrük vezne alındıları, üretici firmanın kapasite raporu gibi tevsik edici belgelerin temin edilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, A.TR Dolaşım Belgelerinin Ticaret Odalarınca düzenlenmesi ve gümrük idarelerince vize edilmesine yönelik talepler eşyanın geçmiş yıllarda satın alınmış olması halinde Mali Müşavirliklerce Onaylı envanter kayıtlarının, cari yıl içinde satın alınmış olması halinde ise işletmenin yevmiye defterinde kayıtlı bulunduğu sayfanın yine Mali Müşavirliklerce onaylı fotokopisinin ibrazı şartıyla karşılanmaktadır.

· “Eşyanın tanımı”nın A.TR Dolaşım Belgesinin 10 no.lu sütununa sığdırılamaması durumunda nasıl işlem yapılır?

Bu eşya için ikinci bir A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmektedir.

· Elle doldurulan A.TR Dolaşım Belgelerinin büyük harf kullanımı zorunlu mudur?

Türkiye ile AT Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Bakanlar Kurulu Kararının 6 (b) maddesinde geçen “büyük matbaa harfleri” ifadesi “okunaklı matbaa harfleri” olarak değerlendirilmekte olup, mevzuata aykırı başkaca bir husus bulunmaması halinde Dolaşım Belgelerinin küçük matbaa harfleri ile doldurulmuş olması belgenin reddi için bir gerekçe teşkil etmemektedir.

Ek 1. A.TR Dolaşım Belgesi Örneği

DOLAŞIM BELGESİ (MOVEMENT CERTIFICATE)

1. İhracatçı (Ad, açık adres, ülke)

Exporter  (Name, full address, country)

İhracatçı Firmanın Ünvanı

Açık Adresi

TURKEY

3. Malın gönderildiği şahıs (Ad, açık adres, ülke) Consignee  (Name, full address, country) (Optional) (Optional ibaresi bulunan 2, 3 ve 7 No’lu kutular boş bırakılabilir.)

İthalatçı Firmanın Ünvanı

Açık Adresi

A.TR           No           B       068298

Bu formu doldurmadan önce arka sayfadaki  notlara bakın. Before filling this document, please take into consideration the notices  which lie down at the last page.

2. Taşıma belgesi …….…..No ………..(Tarih) …………… Transport document (Optional)  No. ……. Date ……..

4.                   AET/TÜRKİYE ORTAKLIĞI ASSOCIATION

between the

EUROPEAN ECONOMİC COMMUNITY

and

TURKEY

Yerleşik Olduğu AB Ülkesi                                         5. İhraç Ülkesi

Country  of exportation

TURKEY

6. Varış Ülkesi

Country  of destination

Sevkiyat Yapılan AB Ülkesi

7. Taşımaya ilişkin bilgiler

Transport details (Optional)

BY ……………

8. Gözlemler

Remarks

BU KUTU ODA TASDİĞİ İÇİN KULLANILMAKTADIR.

LÜTFEN BOŞ BIRAKINIZ.

9. Sıra No:

Item

Number

1

2

10. Kolilerin markaları, numaraları,  sayı ve cinsi  (dökme mallar için, duruma göre, geminin  adı, vagon veya kamyonun numarası belirtilecektir); Malların tanımı Marks and numbers;

Number and kind of packages (for goods in bulk, indicate  the name of the ship) or number of the railway wagon or road vehicle);  Description of goods

NIL GRAY SERAMIC TILES (NİL GRİSİ SERAMİK KARO)*      12 Pallets

WHITE SERAMIC TILES (BEYAZ SERAMİK KARO)                 10 Pallets

TOTAL   22 Pallets

11. Brüt ağırlık (kg) veya diğer ölçüler (hl,

m3,vs.) Gross

Weight (kg) or other measure

(hl, m3,

etc)

23090 Kgs

12. GÜMRÜK VİZESİ

CUSTOMS ENDORSEMENT

Doğruluğu onaylanmış beyan                                             Mühür Declaration certified                                                            Stamp İhraç belgesi

Export document (2)

Model (Form)      ……………… No. ……………. Gümrük İdaresi  …………………………………. Customs office

Çıkış ülkesi         …………………………………. Issuing Country

Tarih (Date)        ………………………………….

İmza (Signature)

13. İHRACATÇININ BEYANI DECLARATION BY THE EXPORTER Aşağıda imzası bulunan  ben, yukarıda belirtilen malların   bu belgenin  verilmesi için gerekli koşullara uygun olduğunu beyan ederim.

I, the undersigned, declare that the goods described above meet the conditions required for the issue of this certificate.

Yer ve Tarih   Mersin, TARİH

Place and date

FİRMA KAŞESİ ve

YETKİLİ İMZA

Ek 2. Dilekçe Örnekleri

Mersin, TARİH

TİCARET ve SANAYİ ODASI BAŞKANLIĞINA .................

KONU: A.TR Dolaşım Belgesi tasdiki hk.

Ekte sunulan A.TR Dolaşım Belgesinde kayıtlı eşya henüz yüklenmemiş olup;

χ Tamamıyla Türkiye’de/Toplulukta elde edilmiş girdilerden üretilmiştir.

χ  Üçüncü  ülke  menşeli  girdilerinin  Türkiye’ye  ithal  işlemleri  tamamlanmış,  gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimler için tam veya kısmi bir iadeden yararlanılmamıştır.

İthalatçı ülkenin Gümrük İdaresinden bu ihracat işlemi ile ilgili olarak bir “SONRADAN KONTROL*” talebi gelmesi halinde, ihraç konusu eşyanın Türkiye’de serbest dolaşım durumunda olduğunu tevsik edici tüm belge ve bilgileri (eşyanın imalinde kullanılan girdilere ilişkin temin ediliş belgeleri, üçüncü ülke menşeli girdi kullanılmış ise giriş beyannamesi   ve   mahreç   faturaları,   gümrük   vergileri   veya   telafi   edici   vergi makbuzları,  müstahsil  makbuzları  vb.)  Gümrükler  Genel  Müdürlüğü’ne  sunulmak üzere en kısa sürede tarafınıza temin edeceğimizi beyan ve taahhüt; gerekli tasdik işleminin yapılmasını rica ederiz.

FİRMA KAŞESİ YETKİLİ İMZA

EKLER:

…………………No’lu A.TR Dolaşım Belgesi

…………………tarihli, …………….. sayılı fatura (İhracatçı ve imalatçı firmalar farklı ise) İmalatçı faturası (İhracatçı firma Serbest Bölgede yerleşik ise) Ön Statü Belgesi

* Sonradan Kontrol Talepleri, hem kuşku halinde hem de sondaj usulüyle rastgele yapılmakta  ve  ihracatın  gerçekleşmesinden  bir  yılı  aşkın  bir  süre  sonra gelebilmektedir.

Sonradan Düzenlenen A.TR Dolaşım Belgesi İçin Dilekçe Örneği

Mersin, TARİH

TİCARET ve SANAYİ ODASI BAŞKANLIĞINA ....................

KONU: A.TR Dolaşım Belgesi tasdiki hk.